Wydawca treści Wydawca treści

Grzyby

Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.

Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?

Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy  znaleziony  grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.

Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.

W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.

Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?

Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu:  na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.

Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a  mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.

Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?

To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale  stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.

Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z  muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.

Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?

Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak  są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.

Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

MISJA KARMNIK!

MISJA KARMNIK!

Wielu ludzi wciąż zastanawia się czy powinno się dokarmiać ptaki w zimie? Rozpoczynamy Misję Karmnik ...

Wielu ludzi wciąż zastanawia się czy powinno się dokarmiać ptaki w zimie? Tak, jednak dokarmianie zaczynamy, gdy pokrywa śnieżna lub mrozy uniemożliwiają im żerowanie i kończymy wraz z nadejściem wiosny. Nie rozpoczynajmy dokarmiania ptaków zbyt wcześnie, jesienią, gdyż zaburza to wędrówkę łabędzi i kaczek, powodując ich pozostawanie w Polsce na zimę.

MISJA KARMNIK – CZAS START!

Na terenie całej łódzkiej RDLP zamontujemy ponad 200 drewnianych ptasich stołówek. Naturalne drewno, oprócz tego, że cieszy nasze oko, jest dla ptaków najbardziej przyjaznym materiałem budulcowym ze względu na swoje niezwykłe cechy: zdolność do samoregulacji wilgotności, elastyczność, wytrzymałość czy izolacyjność akustyczną.

Zawieszenie w naszym najbliższym otoczeniu karmnika i REGULARNE zaopatrzanie w odpowiednią karmę, pomoże naszym skrzydlatym przyjaciołom przetrwać zimowy czas, a jednocześnie umożliwi nam ich cichą obserwację.

W poniższym tekście staraliśmy się zebrać dla Was najważniejsze informacje dotyczące dokarmiania ptaków zimą – nie musicie mieć własnego ogrodu, wystarczy drzewo na Waszym osiedlu!

MATERIAŁ

Najlepszym materiałem na karmnik jest drewno. Naturalne drewno, oprócz tego, że cieszy nasze oko, jest dla ptaków najbardziej przyjaznym materiałem budulcowym ze względu na swoje niezwykłe cechy: zdolność do samoregulacji wilgotności, elastyczność, wytrzymałość czy izolacyjność akustyczną.

ROZMIAR I BUDOWA KARMNIKA

Od rozmiaru i budowy karmnika zależy jakie ptaki będą u nas gościć. Jeśli nie wiemy, jakie ptaki zamieszkują naszą okolicę, to najlepiej zbudować mały karmnik, a dużym ptakom podawać jedzenie w innym, odpowiednio przygotowanym miejscu.

Bogatki i sikory modre bez problemu poradzą sobie z każdym karmnikiem. Są ciekawskie i bystre, dlatego bardzo szybko uczą się korzystać z różnych ich typów. Odpowiednim karmnikiem będzie zarówno tradycyjny karmnik zbudowany z drewna (polecamy!), podwieszana kula lub rożek tłuszczowy, jak i karmnik tubowy. Ich silne palce i ostre pazurki potrzebują jakiegokolwiek, nawet minimalnego punktu zaczepienia.

Z nowościami gorzej sobie radzą ziarnojady. Dla wróbli, mazurków i dzwońców, które nie są tak sprawne jak sikory, zdecydowanie lepsze są karmniki drewniane. Z których korzystają z łatwością. Nieco problemu może im sprawić karmnik tubowy, ale po pewnym czasie i z niego nauczą się jeść. Najmniej dostępne dla tych ptaków są wszelkie podwieszone konstrukcje.

Co więcej? Karmnik powinien zabezpieczać pokarm przed rozwianiem, zasypaniem i zamoczeniem - musi mieć daszek chroniący pokarm przed deszczem i śniegiem oraz osłonę przed wiatrem. Jednocześnie powinien zapewniać ptakom bezpieczeństwo – tzn. swobodny przylot i odlot (ucieczkę).

Drewno jest stosunkowo łatwe do obrabiania, nawet najprostszymi narzędziami, więc może macie ochotę własnoręcznie wykonać bardzo przyjazną, ekologiczną stołówkę? Dokładne instrukcje otrzymacie od Maćka i Waldka na kanale Ech Leśnych w odcinku z serii NIEPOKORNA STOLARKA: Jak zrobić karmnik dla ptaków? | Niepokorna stolarka #3

Do Waszego karmnika możecie też przymocować kilka haczyków, które umożliwią zawieszenie np. słoniny – przysmaku sikorek. Jeśli dokarmiając sikorki zimą, przyzwyczaimy je, że na naszym terenie znajdą pożywienie, to z pewnością odwdzięczą nam się w sezonie wiosenno-letnim wyjadając szkodniki żyjące w ogrodzie. Jedna rodzina tych ptaków w ciągu lata zjada bowiem ok. 75 kg owadów (!).

MIEJSCE USTAWIENIA

Przede wszystkim ptaki stołujące się w naszym karmniku powinny mieć maksymalne pole widzenia i spokój – zalecamy wybrać miejsce jak najbardziej ustronne. Pamiętajmy, że karmnik może przyciągać drapieżniki (np. koty), dlatego umieśćmy go tak, aby utrudnić dostanie się im do niego. Ptasia stołówka powinna być zamocowana solidnie do podłoża lub drzewa, aby nie spadła podczas silnych wiatrów.

HIGIENA

Dokarmiając ptaki, zwabiamy wiele osobników w jedno miejsce, a to sytuacja sprzyjająca przenoszeniu między ptakami chorób i pasożytów. Aby temu zapobiec, wystarczy czyścić karmnik ciepłą wodą z płynem do mycia naczyń. Można też umieścić w karmniku ruchomą deskę lub wymienną tackę, aby ułatwić czyszczenie go z resztek pokarmów i odchodów.

Dbajmy, aby mokra karma nie zalegała w karmniku zbyt długo, gdyż już kilka stopni na plusie uaktywnia grzyby, mogące powodować zatrucia pokarmowe ptaków.

LOGISTYKA DOSTAW ;)

Początkowo wykładamy niewiele pokarmu, aby się nie zepsuł. Okoliczne ptactwo potrzebuje chwili, by wieść o nowej restauracji się rozniosła, więc obserwujmy i na dalszym etapie ilość i rodzaj pozostawionego pokarmu dostosowujmy do warunków atmosferycznych, ilości i gatunku ptasich gości.

KARMA

W diecie ptactwa najwartościowsze źródło energii stanowią ziarna zbóż i roślin oleistych, czyli pszenicy, prosa, jęczmienia, słonecznika, czarnuszki. Nie pogardzą także orzechami (niesolonymi) oraz suszonymi owocami (niekandyzowanymi) i gotowanymi warzywami (marchew, buraki, ziemniaki – bez dodatku przypraw i soli).

Pamiętajmy też, by np. słonina nie wisiała zbyt długo (ok. 2-3 tyg.), ponieważ gdy zjełczeje może zaszkodzić ptakom, wybierać kasze i ziarna, które nie pęcznieją w przewodzie pokarmowym.

NATURALNY POKARM

Na szczególną uwagę wielbicieli ptaków zasługują rodzime krzewy, które jesienią obficie pokrywają się owocami – zachęcamy wszystkich tych, którzy mają taką możliwość, by u siebie zasadzili takie oto naturalne stołówki np.: bez koralowy, jarząb pospolity, dereń, głóg, bez czarny, dziką różę i kalinę.

 

Projekt finansowany przez CILP w ramach kampanii Dla Lasu, Dla Ludzi